DOĞAYA KAÇIŞ

İşte doğadayken karşılaşmanız muhtemel gerçek tehlikelerden biri: YILDIRIM.

Dünyaya her 1 dakikada yaklaşık 1800  yıldırım düşmektedir.  Kuzey ve Güney kutuplarına neredeyse hiç yıldırım düşmezken, ekvator bölgesi en fazla yıldırıma maruz kalan bölgedir. (Örneğin Uganda, Kampala’da yıldırımlı gün sayısı ortalaması yılda 242 gündür.)

Yıldırımlar genelde, ORAJ denen gökgürültülü yağmur ve dolu fırtınaları içerisinde oluşur. Ülkemizde ortalama orajlı gün sayısını gösteren tablo aşağıdadır.

Yıldırımlar oraj içinde oluşur, ancak oraj dışına, çok uzun mesafelere düşebilir. 6-9 mil uzağa düşebildiği gibi 25 km uzağa düştüğü de ölçülmüştür. Yani orajın içinde olmamanız sizi kurtarmaz. Yıldırım çarpmalı ölümlerin büyük bir bölümü oraj öncesi ve sonrası oluşur.

Ülkemizde yıldırım çarpması sonucu ölümlere ilişkin bir istatistik yok. ABD’de 2012 yılında 28 ölüm olayı olmuş.  Yıldırım çarpmalarında ölüm oranı 1/5. Yani tüm yıldırım çarpmaları ölüm ile sonuçlanmıyor. Ölümlerin ana nedeni kalp ve solunum durması. Sanıldığı gibi herkes yanıp kül olmuyor.

Yıldırımın nasıl oluştuğu konusu bizim pek ilgi alanımız değil. Nasıl korunuruz o önemli bizim için. O nedenle öncelikle yıldırım nerelere daha çok düşer ona bakalım.

Yıldırımlar, en yüksek noktaya düşme eğilimindedir. Elekronik cihazlar, kayalıklar, sulak bölgeler, bulutlardaki elektrik akımının boşalacağı genel noktalardır.

KORUNMA YÖNTEMLERİ:

1. En geçerli yöntem doğaya çıkmadan önce detaylı bir hava raporu almaktır.

2. Yüksek irtifada bir orajla karşılaşıldığında ilk yapılması gereken şey, süratle irtifa kaybetmek olmalıdır.

3. Üzerinizdeki cep telefonu gibi elektronik aletler ile, kolye çatal, bıçak gibi tüm metal aletler bırakılmalıdır. (Sonra alırsınız)

4. Kayalıklardan, dere-göl gibi su kaynaklarından uzaklaşılmalıdır.

5. Açık alanlardan, açık alanlardaki tek bir ağaçtan uzaklaşılmalıdır.

6. Eğer mağara derinliği, mağara ağzının genişliğinden 3 kattan fazla değil ise kesinlikle mağaralara sığınılmamalıdır.

7. Etrafta orman varsa, ağaç boylarının bir birine yakın olduğu sık ormanlık bölgeye girilmelidir.

8. Elektriklenme arttığında (saçların ve tüylerin dikleşmesi gibi) derhal çömelmelidir. Yere temas eden alanınız minimuma indirilmeli, dirsekler dizlere, eller başa konmalıdır. (Eğer yanınızda varsa matın üstüne, yoksa sırt çantasının üstüne)

9. Daha da alçak bir hedef olma kaygısıyla yere uzanılmamalıdır. (Yere temas eden bölge mümkün olduğunca ufaltılmalıdır.) Yere uzandığınızda yıldırım size çarpmasa bile, yakına düşen bir yıldırım, topraktan akarak kalbinizi durdurabilir.)

Bu da ilginç bir yıldırım çarpma videosu