DOĞAYA KAÇIŞ

Çığ güvenliğini esas olarak 2 aşamalı değerlendirmek mümkündür…

1. Aşama çığ oluşmadan önce alınacak tedbirleri, yani çığdan sakınmayı, 2. Aşama ise bir çığa yakalanıldığında alınacak tedbirleri içerir…

Şunu kesinlikle söylemek mümkün… Asıl olan çığdan sakınmaktır… Yani 1. aşama tedbirlerdir… 2. aşama tedbirler, yani bir çığa yakalandığınızda yapabilecekleriniz ise çok çok sınırlıdır ve sizi hayatta tutabilme ihtimalleri çok düşüktür. O nedenle bir çığ patikası üstünde kalmamak ilk hedeftir.

1. Aşama Tedbirler olası çığ bölgelerinden uzak durmayı içerir demiştik. Bunun içinde muhtemel çığ bölgelerini ve risk seviyesini tesbit edebilmek gerekir. Fakat bu sanıldığı kadar kolay değildir, çünkü oldukça teknik bir iştir… Biz burada, genellikle açak irtifa ve düşük risk bölgelerinde yürüyüş yapan doğa yürüyüşçülerinin, sadece basit gözlemlerle çığ riskini nasıl azaltabilecekleri konusuna yer vereceğiz… Yüksek irtifa dağcılığı yapan arkadaşlar ise, çok daha ileri aşamadan bilgi sahibi olmalıdırlar. (Tüm çığ testlerini yapabilecek seviyede…)

a. Gideceğiniz bölgenin çığ geçmişi hakkında bilgi sahibi olun. Geçmişte çığ üretmiş bölgeler, potansiyel çığ bölgeleridir.

b. 30 dereceden düşük eğimli yamaçları tercih edin. 30 dereceden daha yüksek eğimli yamaçlardan ise uzak durun. Çünkü bu yamaçlar yıkıcı çığlar oluşturular.

c. Dışbükey eğimli yamaçlardan uzak durun.

d. Eğer sırttan yürüme imkanınız varsa, sırt rotalarını tercih edin. Sırtlar güvenlidir.

e. Çıplak, özellikle de çayır tipi bitki örtüsü olan yamaçlardan uzak durun. Yoğun ormanlık, ya da büyük kaya bloklarının bulunduğu yamaçları tercih edin. Çünkü ağaçlar ve büyük kaya blokları, karın kaymasına engel olan bir set oluştururlar.

f. Rüzgaraltı yamaçları kullanmayın. Çünkü kar rüzgaraltı yamaçlarda toplanır ve potansiyel risk daha yüksektir.

g. Kışın kuzeye bakan yamaçları, ilkbaharda ise güney yamaçlarını tercih etmekten kaçının.

h. Dar vadilerden, kanyonlardan uzak durun.

ı. Yoğun kar yağışının olduğu ve kalın bir taze kar tabakasının oluştuğu periyotta mümkünse etkinlik yapmaktan kaçının. (Özellikle son 24 saatte yağış 30 cm.veya daha fazla kar biriktirmişse)

i. Kornişlerin altından geçmeyin. Çünkü kopan bir korniş çığı tetikleyebilir.

j. Mümkünse büyük ve yüksek yamaçları kullanmayın. Bu yamaçlar daha büyük çığlar üretirler.

k. Gurup halinde iseniz riskli bölgeleri teker teker geçin.

l. Kar tabakasını mümkün olduğunca az sayıda kesmek adına büyük adımlar ile geçin.

m. Rotanızı mümkünse yamacın en yüksek noktasından geçecek şekilde planlayın.

n. Olası çığ bölgesinde tırmanırken, ya da inerken zig zag yapmayın… Karı pek çok noktadan keserek çığ oluşumuna çanak tutmuş olursunuz.

o. Geçtiğiniz bölgelerde karda küçük çatlamalar oluşuyorsa, ya da yamaçtan kar topları yuvarlanıyorsa çığ riski yüksektir. O bölgeden hemen çıkın.

ö. Riskli bölgelerden geçerken, gerektiğinde atabilecek şekilde sırt çantanızın kemerlerini açın..

2. Aşama Tedbirler: Çığ başladıktan sonra alınacak tedbirleri içerir ve çok sınırlıdır. Üstelik başarı şansı da çok azdır.

 a. Çığ patikası üstünde kaldığınızda; hem çevredeki diğer insanları uyarmak, hem de onların çığ altında kaldığınızdan haberdar olmalarını sağlamak maksadıyla yüksek sesle bağırın.

b. Sırt çantanızı ve varsa kayaklarınızı hemen atın.

c. Eğer yakınınızda çığ ile sürüklenmenizi önleyecek/yavaşlatacak kaya, ağaç vs. varsa sıkı sıkı tutunun… Yoksa kazmanızı saplayarak sürüklenmeyi önlemeye çalışın.

d. Eğer çığ patikasının yamaçlarına yakınsanız, yamaca doğru koşun. Çünkü çığ patikasının kenarlarında çığın kuvveti daha düşük olacaktır.

e. Çığ üzerinize geldiğinde ağzınızı burnunuzu kapatarak kar ile dolmalarını engelleyin ve yüzme hareketleri yaparak kar tabakasının mümkün olduğunca üstünde kalmaya çalışın.

f. Kara gömülürken elleriniz ile başınızın önünde bir nefes alma odacığı yaratmaya çalışın.

g. Çığ durup kar altında kaldığınızda paniğe kapılmayın ve sakin kalın. Önce tükürük testi ile karın altında hangi pozisyonda olduğunuzu anlayın. (Tükürük testinde, kazazade tükürerek pozisyonunu anlamaya çalışır. Tükürüğünüz yüzünüze geliyorsa, sırt üstü durumdasınız demektir. Yüzünüze gelmezse yüzükoyun vaziyetindesinizdir.) Pozisyonunuza göre satha doğru çıkmayı deneyin. Eğer başaramazsanız, enerjinizi ve havayı maksimum süre kullanmak adına hareketsiz kurtarılmayı bekleyin.