DOĞAYA KAÇIŞ

Dağcılık ve doğa sporları ile ilgilenen hemen hemen herkesin seyrettiği bir filmdir ”127 Saat”. Gerçek bir olaydan yola çıkar ve genç bir dağcının ölüm kalım mücadelesini anlatır. Aron Lee Ralston‘un 127 saatlik yaşam mücadelesini….

Aron Lee Ralston, 27 Ekim 1975’de, Ohio, ABD’de doğdu. 11 yaşına geldiğinde ailesi Denver’e taşındı. Rocky Dağlarına yakın olan bu bölge onun doğaya ilgi duymasına neden oldu.  Önce Cherry Creek High School‘dan, daha sonra Pittsburgh’da ki Carnegie Mellon Üniversitesi,Makine Mühendisliği ve Fransızca bölümlerinden mezun oldu. Bir süre mezun olduğu üniversitede asistan olarak çalıştı. Bu arada yurt dışında master yaptı. Aynı zamanda aktif bir sporcu idi. Hedefi, Colorado’nun 14.ooo fiti aşan tüm dağlarına (sayıları 53 tanedir) solo kış tırmanışı yapan ilk kişi olmaktı. (Ralston kazadan sonraki dönemde, 2005 yılında bu hedefine ulaştı.) Aron daha sonra mühendis olarak Intel’de işe girdi. 2002 yılında hayatını dağcılıkla geçirmek üzere Intel’deki işinden ayrıldı.  2003 yılında arkadaşları ile birlikte Resolotuion Dağı’nda çığ altında kaldı, ancak ciddi bir yara almadan kurtuldular.

Kaderini değiştiren olay ise 26 Nisan 2003‘de gerçekleşti.

Aron, Utah’ta ki Blue John Kanyonu‘na doğru tek başına günübirlik bir doğa yürüyüşüne çıktı. Ancak çok temel bir hata yaptı ve planlarından hiç kimseye bahsetmedi. Hiç kimse nerede olduğunu ve ne yaptığını bilmiyordu. Kanyon içinde yürüyüş halinde iken bastığı büyük bir kaya ile birlikte yuvarlandı ve sağ eli, 360 kg.lık bir kaya ile kanyon duvarı arasında sıkıştı kaldı. Hareket yeteneği neredeyse tamamen kısıtlanmıştı. Yanında sadece 1 lt. su ve yiyecek olarak da 2 burrito (dürüme benzer bir Meksika yemeği) ile bir kaç parça çikolata vardı. Aron bir anda ölüme çok yakın olduğunu farketti.

BLUE JOHN KANYONU:

Aron önce kayayı yerinden oynatmaya çalıştı ama başaramadı.  Ardından küçük çakısı ile kayayı oyarak kolunu kurtarmaya çalıştı. Fakat kaya çok sertti ve oydukça daha da sıkışıyordu. Yanındaki emniyet kemeri ile karşıdaki bir kayadan kendini askıya alarak daha rahat bir pozisyon elde etmeye çalıştı. Geceleri de dondurucu çöl soğuğu ile mücadele ediyordu. Aç, susuz, yaralı ve uykusuz olarak tam 3 gün geçirdi. Ancak üçüncü gün sonunda çakıyla kayadan kurtulamayacağını fark etti. Artık sadece 150 ml. suyu kalmıştı ve hızla dehidre oluyordu. Halüsinasyonlar görmeye başlamıştı.  4. gün kolunu kesmeyi ilk kez düşündü. Bir denemede de bulundu, ancak yanındaki çakı ile kemiğini kesmenin imkansız olduğunu fark etti..

ARON RALSTON’UN KOLU SIKIŞMIŞ VAZİYETTEYKEN ÇEKTİĞİ GERÇEK VİDEOSU:

5. gün suyu ve yiyecekleri tükendi. Kendisini zorlayarak su torbasında biriktirdiği idrarını içti. Enerjisi artık tamamen bitmişti. Geceyi atlamayacağını düşünen Aron, adını ve tahmini ölüm tarihi olarak 1 Mayıs 2003‘ü kanyon duvarına çakı ile kazıdı. Ailesi için bir veda videosu çekti ve uykuya daldı.

Ertesi sabah (1 Mayıs) uyandığında, ölmediğini görünce içine tekrar bir umut doğdu. Vücut ağırlığı ile kol kemiklerini kırmayı, daha sonra da eti çakıyla kesmeyi planladı. Planını da uyguladı.  İnsanın tüylerini dinlerken bile diken diken eden olağanüstü bir çabayla önce kol kemiklerini kırdı ve daha sonra 5 cm. lik ucuz ve kör çakısıyla kolunu kesti. Bu işlem tam 40 dakika sürdü. (Daha sonra çakısının markasını soranlara Aron, ”Leatherman” olmadığı dışında bir bilgi vermemiştir. Çakısını “15 dolarlık bir lamba ve yanında bedava bir çakı aldığınızda ne alabiliyorsanız o”  şeklinde anlatmıştır.) Aron nihayet kayadan kurtulmuştu. Ancak sorunları bitmemişti. Susuzluk, açlık ve uykusuzluğa şimdi kan kaybı da eklenmişti ve 13 km. uzaklıktaki  arabasına ulaşması gerekiyordu.

Aron, kesik koluyla 20 metrelik dik bir yamaçtan, orada bulunan bir bolt ve yanındaki ip yardımıyla inmeyi başardı. Kızgın güneş altında arabasına doğru yürümeye başladı. Bir kaç km sonra Hollandalı bir aileye rastladı. Bu ailenin haber vermesiyle, zaten onu aramaya başlamış olan kurtarma ekipleri helikopterle gelip, kolunu kesişinden 6 saat sonra onu aldılar.

Aron, 127 saatte 18 kg.kaybetmişti ve bunu yaklaşık 1/4’ü kan kaybından kaynaklanıyordu.

ARON RALSTON KURTULDUKTAN SONRA KOLUNU NASIL KESTİĞİNİ ANLATIYOR:

Aron‘un kesik kolu daha sonra milli park yetkilileri tarafından çıkarıldı. 360 kg. lık kayayı 13 kişi ve bir vinç ancak yerinden oynatabilmişti. Kesilen kol yakıldı ve külleri Aron‘a teslim edildi. Aron 6 ay sonra 28. doğum gününde Blue John Kanyonu’na tekrar giderek, külleri etrafa serpti.

Aron Lee Ralston‘un inanılmaz kurtuluş hikayesi bir anda dünya medyasının gündemine oturdu. Aron pek çok televizyon programına katılarak yaşadıklarını anlattı. 2003 yılında, GQ Dergisi tarafından ”Yılın Adamı”, Vanity Fair Dergisi tarafından ise ‘‘Yılın Kişisi” seçildi. 7 Eylül 2004’de, ”Between a Rock and a Hard Place” adı altında otobiyografisini yayınladı. Üç gün sonra  10 Eylül 2004’te, “Desperate Days in Blue John Canyon” (Blue John Kanyonu’nda Çaresiz Günler) adıyla yaşadıkları Dateline NBC‘nin iki saatlik bölümünde anlatıldı.

Aron kaza sonrasında dağcılık faaliyetlerine devam etti. Ancak kazadan sonra yapacağı her faaliyetin detaylı bir planını arkadaşlarına ve ailesine bırakmayı kesin bir kural olarak benimsedi. 2005’te, 1997 yılında başladığı ve kazadan sonra da devam ettirdiği projesi çerçevesinde, Colorado’daki  14.000 fitlik 53 zirvenin tamamına, kışın ve solo olarak tırmanan ilk kişi oldu. 2008’de, Şili’deki Osoj del Salado ve Arjantin’deki Monte Pissis dağlarına tırmandı.

Aron,  2009 Ağusutos ayında Jessica Trusty ile evlendi. İlk çocukları Leo Şubat 2010’da dünyaya geldi. (Aron, 3 yıl sonra boşandı.)

İngiliz yönetmen Danny Boyle, bu olayı ”127 Saat” adı altında bir filme dönüştürdü. Film 5 Kasım 2010’da gösterime girdi ve eleştirmenlerce çok beğenildi. Festivallerde pek çok ödül kazandı. Filmin son kol kesme sahnesinde izleyiciler arasından bayılanlar oldu. Aron filmi ”gerçeğe o kadar yakın ki, belgesel olarak tanımlanabilir” şeklinde değerlendirdi. (Film hakkında bilgi için aşağıdaki linke tıklayın.)

https://dogayakacis.com/2013/10/18/dagcilik-ve-doga-konulu-filmler-2/

Aron Lee Ralston, kitap/ film telif hakları ile çeşitli TV program ve konuşmalardan,  bu güne kadar yaklaşık olarak 4 milyon $ kazandı. Halen ABD’de kişisel gelişim konuşmaları yaparak hayatını sürdürmektedir.

Aron Raltson’un bu kazasından çıkarılacak temel dersler ise:

1. Detaylı bir faaliyet planını aile veya arkadaşlara bırakmak

2. Her zaman için ihtiyaçtan biraz daha fazla su taşımak

3. Özellikle temel malzeme ve ekipmanların mümkün olan en kaliteliler arasından seçmek.iyilerini taşımak.

ARON LEE RALSTON ALBÜMÜ: