DOĞAYA KAÇIŞ

Bir doğa yürüyüş yolunu, başından sonuna kadar ve tek seferde yürümek anlamına gelen  Thru – Hike (Through Hike), aslında insanlık tarihi kadar eskidir ve modern ulaşım vasıtalarının olmadığı dönemlerde insan yaşamının doğal bir parçası olmuştur. Geçmişte hayal etmenin bile zor olduğu, çok sıra dışı  thru – hike örnekleri vardır.

Mesela, bir İspanyol gemisinde sayman olan Cabeza de Vaca gibi… 1528 yılında Cabeza de Vaca‘nın gemisi Florida kıyılarında batar ve sağ salim karaya çıkan Cabeza de Vaca, Amerika kıtasını, Doğu-Batı istikametinde boydan boya katederek Texas’ın Pasifik kıyılarına 8 yılda ulaşır. (Bu yolculuk ”Cabeza de Vaca” adı altında filmleştirilmiştir. Bkz. Dağcılık ve Doğa Filmleri – 35)

20. yüzyıl başlarında ise, gizemli bir göçmen Rus genç kız olan Lillian Alling, ülkesine  geri dönmek için New York’tan Bering boğazına kadar 3 yıl süren, yaklaşık 15.000 km.lik  zorlu bir yürüyüş yapar (1927-1930) ve Rusya’ya geçer.  (Bkz. Dağcılık/Dağcılar/Lillian Alling)  Hayatında ki bilinmezlikler pek çok söylenceye neden olur. Hakkında kitaplar yazılır, hatta bir opera bile bestelenir. İşte bu Lillian Alling, modern Thru-Hike‘ın anası kabul edilir.

Lillian Alling

Çünkü  tam da Lillian Alling efsanesinin yavaş yavaş yayılmaya başladığı periyotta, dünyanın ilk uzun yürüyüş yolu olan Appalachian Trail‘in, işaretleme çalışmaları devam etmektedir. 7 Ekim 1923’de ilk bölümü hizmete girer. 1936-1937 yıllarına kadar da büyük bir kısmı tamamlanır. Bu yol çok uzundur (Şu an 3518 km.) ve yürümek her baba yiğidin harcı değildir.  Tam da bu sıralarda Lillian Alling‘in yürüyüşü duyulur.. Genç bir kızın, üstelikte tek başına Appalachian Trail‘in 4-5 katını yürümüş olması, insanları bu yolun tamamını yürümeye teşvik eder.

1948 yılında Earl Shaffer, Appalachian Trail‘i boydan boya yürüyen ilk  insan olur.  Daha önce yürüdüğünü iddia edenler olsa da belgelenen ilk Thru-Hike yürüyüş budur.

Earl Shaffer

İkinci efsanevi yürüyüş, Emma Gatewood  (Grandma Gatewood) tarafından yapılır. 1955  yılında, 67 yaşında ki, 11 çocuk, 24 torun ve 30 da torun çocuğu sahibi bu yaşlı kadın, Appalachian Trail‘i solo ve thru-hike olarak yürür ve kafalardaki pek çok ön yargıyı yıkar. (Bkz. Dağcılık/Dağcılar/Grandma Gatewood) Artık herkes Appalachian Trail’in tamamını yürüme yarışına girişmiştir. (Günümüzde her yıl yaklaşık 100.000 kişi, bu yolu thru-hike olarak yürümek için yola çıkmakta, ancak sadece 200 kişi kadarı bunu başarabilmektedir.) Daha sonra Pasific Crest Trail (4286 km.),  Continantal Divide Trail (5200 km.) gibi uzun yürüyüş yollarının devreye girmesi ile birlikte,  thru – hike bir yürüyüş tarzı, bir yürüyüş kültürü olarak ortaya çıkar. Bugün özellikle ABD ve Kanada’da Thru – Hike bir endüstri haline dönüşmüştür.

 Grandma Gatewood

Bugüne kadar yapılmış en uzun thru-hike yürüyüşü, ”Aslan Kral” lakaplı Mike Daniel ‘in,  17 Haziran 2007- 5 Kasım 2008 tarihleri arasında yapmış olduğu, 10,944 km. lik American Discovery Trail yürüyüşüdür.

Ne kadar süreli bir yürüyüşün thru – hike kapsamına gireceği konusunda görüş ayrılıkları vardır. Kimisi en az 2 günlük bir yürüyüşü thru-hike olarak tanımlarken, kimisi de bu yürüyüşün en az 15-20 günlük olması gerektiğini ifade etmektedir. Hatta bunun 2000 mil’i (3.000 km.) geçmesi gerektiğini söyleyenler bile vardır.

Peki Thru – hike yürüyüş ile kısa süreli yürüyüşler arasındaki fark nedir?

1. THRU – HIKE OLUMSUZLUKLARLA MÜCADELE DEMEKTİR VE ÇOK GÜÇLÜ BİR İRADE GEREKTİRİR.

Yürüyüş süresi uzadıkça, pek çok olumsuzlukla karşılaşırsınız.

***  Sağanak yağmurlardan, fırtınalardan, kardan, soğuktan, sıcaktan, yıldırımlardan, kısacası kötü hava şartlarından kaçma şansınız olmaz. Islanırsınız, üşürsünüz, korkarsınız.

***  Rota seçme şansınız olmaz. Kolaydan, çok zora kadar, zaman zaman sınırlarınızı da zorlayan pek çok farklı zorluk derecesinde ki rotayı yürümek mecburiyetinde kalırsınız.

***  Malzemelerinizden bazıları  kırılır, parçalanır, kaybolur. Çadır pollerinizin ipleri, ya da sırt çantanızın perlonu kopar. Elbiseleriniz yırtılır, sökülür. Ayakkabılarınız açılır.

***  Zaman zaman kaybolursunuz. Geri döner ve biraz önce indiğiniz koca bir tepeyi tekrar tırmanırsınız. Sinirlenirsiniz, yorulursunuz. Kaybettiğiniz zaman tüm planlarınızı alt üst eder.

***  Harita da, ya da rehber kitapta gösterilen bir çeşmeyi, başına geldiğinizde kurumuş olarak bulabilirsiniz. Bir sonraki su kaynağına kadar susuz kalırsınız.

***  En dayanıklı ayakları bile er geç ayakkabı vurur. Ayaklarınız su toplar, tırnaklarınız kararır, düşer. Yürümek acı verici bir faaliyete dönüşebilir.

***  Yürüyüş uzun olduğu için, doğal olarak ihtiyaç duyulan malzeme miktarı daha fazladır. Bu da daha ağır bir çanta demektir. Zaman geçtikçe sırt çantanız ağırlaşır, omuzlarınız çürür, acır.

***  Hiç umulmadık bir yerde, cep telefonunuzun, kameranızın,  fotoğraf makinenizin şarjı biter ve tüm sinir siteminizi alt üst eder.

***  Hastalanabilir, düşüp yaralanabilir, ayağınızı burkabilir, her tarafınızı çalılara taktırıp kan revan içinde kalabilirsiniz.

*** Terlersiniz, kirlenirsiniz, kokarsınız. İç çamaşırlarınız, tişörtleriniz, çoraplarınız kullanılmaz hale gelir. Bazen yıkama imkanı da bulamaz, o şekilde kullanmak zorunda kalırsınız. Kendinizi son derece rahatsız hissedersiniz.

Tüm bu olumsuzluklara karşın yürüyüşü sürdürüp, yolu bitirebilmek için çok güçlü bir irade gerekir.

2. THRU – HIKE MÜKEMMEL BİR PLANLAMA VE HAZIRLIK GEREKTİRİR.

Yukarıda bahsettiğimiz olumsuzluklar ile mücadele edebilmek, çok iyi bir planlama ve hazırlık gerektirir. Bu planlamanın da iki temel ayağı vardır.

                        A.  Malzeme planlaması

                        B. Yürüyüş planlaması

A. Malzeme Planlaması:  Yürüyüşümüz uzun olacağı için,  ihtiyaç duyacağımız malzeme miktarı da fazla olacaktır. Çünkü kopan çadır polü ipini de, yırtığınızı, söküğünüzü de tamir edecek malzemeler de dahil olmak üzere her türlü malzemeyi almak durumundasınız. Bunu yaparken mevsim değişikliği faktörünü de hesaba katmalısınız.  Örneğin Appalachian Trail 5-7 ayda, Continental Divide ise 7-9 ay da yürünebilmektedir. Bu da doğal olarak hem yaz hem kış şartlarında yürümek demektir. Bizim yollarımız ise bu kadar uzun değildir. En uzun yürüyüş yolumuz olan Karia Yolu, 820 km. olup, rahat bir tempo ile 45 günde  yürünebilir. Ancak 45 günlük bir sürede bile ciddi bir mevsimsel değişiklik olmaktadır.  Örneğin Mart başlarında bölgede oldukça soğuk gecelere rastlanırken, Nisan sonunda yaz şartları hakim olmaktadır. Bu da farklı malzeme ihtiyacı anlamına gelir. Ağırlığı birinci faktör olarak göz önüne alıp, karşılaşacağımız şartlara cevap verebilecek en hafif sırt çantasını yaratmalıyız. (Bkz. Ultralight Backpacking) Bir diğer seçenekte malzemeleri bir yerleşim yerinde kargo ile değiştirmektir. Örneğin iki çanta hazırlanır. Biri yazlık, biri kışlık. Yazlıkla yola çıkılır, mevsimlerin değişeceği bir periyotta, bir yerleşim yerinde  evden gönderilen kışlık çanta teslim alınıp, yazlık çanta kargo ile eve gönderilebilir.

B. Yürüyüş Planlaması: Doğru bir yürüyüş planlaması işinizi çok kolaylaştırabilir ve bu planlama

                        (1) Genel yürüyüş planlaması

                        (2) Günlük yürüyüş planlaması şeklinde iki başlık altında ele alınmalıdır.

Genel yürüyüş planlaması, Yürüyüş  zamanının ve yönünün planlanmasıdır. Gene Karia yolundan bir örnekleme yaparsak, diyelim 15 Martta yürüyüşe başlayacağız. İki temel seçeneğimiz vardır. Kuzeyden-Güneye doğru da yürüyebiliriz, Güneyden – Kuzeye doğru da. Kuzeyde ki başlangıç noktası Aydın’dır ve rota Beşparmak (Latmos) dağlarından yaklaşık 1200 metre irtifadan geçmektedir.  Her 1000 metre irtifada hava sıcaklığının 4-6 derece düştüğünüde göz önüne alırsak, Mart’ın 15 inde bu bölgede oldukça soğuk geceler ile karşılaşmamız mümkündür. Bu da daha ağır uyku tulumu ve kıyafetler demektir. Üstelik güneye indikçe hava ısınacak ve gereksiz ağırlık taşır duruma geleceğiz. O nedenle 15 Mart’ta güneyden başlayıp kuzeye gitmek daha mantıklıdır. Çünkü Latmos dağlarına Nisan sonu gibi gelir ve çok daha uygun hava şartları ile karşılaşırız.  Bu şekilde daha hafif bir uyku tulumu ve kıyafetler ile yola çıkabiliriz demektir. (Sonbaharda tersi geçerlidir)

Burada görüldüğü gibi, doğru bir genel yürüyüş p lanlaması, olumsuz hava şartlerı ile karşılaşma ihtimalimizi azaltır ve daha hafif malzemelerle yola çıkmamıza imkan verir.

Günlük yürüyüş planlaması, birinci öncelikle su ihtiyacı göz önüne alınarak  yapılır. Kamp yeri, yiyecek ikmali yapabileceğiniz market, bakkal, vb. diğer faktörler de planlamaya dahil edilir.  İyi bir günlük yürüyüş planlaması, karşılaşmanız muhtemel pek  çok olumsuzluğu ortadan kaldırır.

3. THRU – HIKE BİLGİ VE DENEYİM GEREKTİRİR.

Thru-hike yürüyüş, ciddi bir deneyim ve bilgi gerektirir. Navigasyondan, kamp yeri seçimine kadar pek çok hususu iyi bilmeniz gerektiği gibi, su bulmak, barınak yapmak, ateş yakmak, ilk yardım vb. temel hayatı idame konularını da bilmelisiniz. Temel hayatı idame konularını bilmek, ihtiyacınız olmasa bile öz güveninizi arttırır ve daha huzurlu bir yürüyüş imkanı sağlar. İhtiyaç ortaya çıktığında da hayatınızı kurtarır.

4. THRU – HIKE SİZİ DOĞANIN BİR PARÇASI HALİNE GETİRİR.

Doğada geçirdiğiniz süre arttıkça, hayretle doğayla aynı frekansa girdiğinizi fark edersiniz.  Gün ışığı temel belirleyiciniz olur. Gün doğarken uyanırsınız, hava kararınca uykunuz gelir. İlk günlerde sizi rahatsız eden çadır yaşamı, bir müddet sonra rahatsız etmez olur. Yattığınız zemin biraz eğimliymiş, biraz taşlıkmış vız gelir. Neresi olsa kıvrılıp uyuyacak hale gelirsiniz. Yağmur, rüzgar gibi doğa olayları sıradanlaşır ve hayatınızın normalleri içine girer. Sizin dışınızda ki yaşamı farketmeye, hissetmeye başlarsınız. Yavaş yavaş rahatlar, huzur bulursunuz.

5. THRU – HIKE GEÇMİŞTE Kİ YAŞAMI VE İNSANLARI ANLAMANIZI SAĞLAR.

Thru – Hike yürüyüş, binlerce yıl önce yaşamış avcı-toplayıcı atalarımızın hayatına en çok yaklaştığınız andır. Onlar da av ya da meyve bulabilmek için her gün 20-30 km yol yürümüşlerdir. Sizin thru-hike yürüyüşte çektiklerinize benzer sıkıntılar -tabi çok daha fazlasıyla- yaşamışlardır. Geçmişte ki yaşamı anlamak, günümüzü ve tüm yaşamı çok daha iyi anlamamıza olanak verir.

6. THRU – HIKE BECERİLERİNİZİ VE SEZGİLERİNİZİ GELİŞTİRİR.

Doğada geçirdiğiniz süre arttıkça ve yürüdüğünüz mesafe uzadıkça, navigasyondan, ateş yakmaya tüm becerileriniz gelişir. Daha doğru yön tayini ve mesafe tahmini yapmaya başlarsınız. Günlük yaşamda karşılaştığınız sorunlara pratik çözümler üretme becerileriniz artar. Duyularınız ve sezgileriniz gelişir. Daha iyi duyar,  daha iyi koku alırsınız.

7. THRU-HIKE SEVDİKLERİNİZİN DEĞERİNİ DAHA İYİ ANLAMANIZA NEDEN OLUR.

Sevdiklerinizden ayrı kaldığınız süre uzadıkça ve bu süreyi olumsuz şartlar altında geçirdikçe, özleminiz artar. Çocuklarınız, karınız, aileniz ve arkadaşlarınız gözünüzde tüter. Aklınıza geldikçe gözleriniz dolar. Onların sizin için ne kadar önemli olduklarını anlarsınız. (Ailenizden iş, seyahat vb. sebeplerle ayrı kalmaktan çok farklıdır bu. Doğada yaşayarak geçireceğiniz bir aylık bir ayrılık, belki de iş nedeniyle bir yıl ayrı kalmaktan çok daha acı verici olabilir.)

8. THRU – HIKE KENDİNİZE OLAN GÜVENİNİZİ ARTTIRIR.

İnsanın kendine güven duygusunu geliştiren en önemli unsur başarıdır. Başarı kazandıkça kendinize güven duygunuz gelişir. Yapılan iş ne kadar zor olursa, kazanılan başarı da o kadar büyük olur.  Thru – Hike başarılması çok zor olan bir iştir. (Tabi bu yürüdüğünüz yola da bağlıdır) Örneğin Appalachian Trail‘i (3518 km.) her yıl 100.000 kişi  thru – hike yürümek üzere yola çıkmakta, ancak sadece 200 kişi başarabilmektedir. Sonlandırılmış her thru- hike yürüyüş, özgüveninizi arttırır.