DOĞAYA KAÇIŞ

Çadır bizi ıslanmaktan ve rüzgarın windchill etkisinden korur, ISITMAZ..  Çünkü çadır içi, dışarıya nazanaran en fazla 2-3 derece sıcak olur, daha fazla değil… Yani yağmursuz ve rüzgarsız bir havada açıkta yatmaktan pek farklı değildir. Bu durum özellikle soğuk kış gecelerinde yaşamsal sonuçlar doğurabilir. Hipotermiden korunmak veya doğada sıcak ve konforlu bir gece geçirmek, ancak uyku tulumu, mat ve kıyafetlerimiz sayesinde mümkündür.. Uyku tulumu seçimi, çadır kadar karmaşık değildir. Ancak gene de göz önüne alınması gereken pek çok faktör vardır. Bir uyku tulumu seçerken dikkat etmemiz gereken hususlar şunlardır.

ÖN DEĞERLENDİRME:

1. ÖNCE ‘’SENTETİK Mİ, KAZ TÜYÜ MÜ?’’ ONA KARAR VERİN..

Uyku tulumları sentetik yada kaz tüyü dolgulu olarak üretilirler. İki türün de artıları ve eksileri vardır. Bu artı ve eksilere bakarak, önce ”kaz tüyü mü, sentetik mi?” ona karar verin. Bu karar seçeneklerinizi yarı yarıya daraltacak ve kalan seçenekleri daha detaylı değerlendirmenizi sağlayacaktır.

*** Kaz tüyü uyku tulumları, sentetik tulumlara göre çok daha hafif ve hacimce çok daha küçüktür. Bu husus, özellikle uyku tulumunu  sırt çantanızda taşıdığınız doğa yürüyüşü ve dağcılıkta çok önemli bir avantajdır.

*** Kaz tüyü uyku tulumları ıslandıklarında, sentetik tulumlara göre daha geç kururlar ve yalıtım kabiliyetleri azalır. (Bana göre bu pek önemli bir olumsuzluk değildir. Çünkü uyku tulumunu zaten su geçirmez bir torbada taşımalısınız.)

*** Kaz tüyü uyku tulumları oldukça pahalıdır..

*** Kaz tüyünün elde ediliş yöntemi iğrençtir. Talep yaratıp, bu iğrençliğin bir parçası olmamak aslında her doğaseverin genel tutumu olmalıdır.  (Çünkü kazlar, canlı canlı, bağırta bağırta yolunurlar.)  Bu bu hususları değerlendirip sentetik mi, yoksa kaz tüyü bir uyku tulumumu alacağınıza karar verin..

BENİM TERCİHİM, ”KAZ KARDEŞLİĞİ” ADINA SENTETİK UYKU TULUMUNDAN YANA…

2. UYKU TULUMU TİPİNE KARAR VERİN.

Uyku tulumları mumya ya da yorgan tipi olarak üretilir. Mumya tipi uyku tulumları, ayak kısmına doğru daralırlar ve bu nedenle biraz daha rahatsızdırlar. Ancak ısıtmanız gereken alanın azalması nedeniyle, sizi daha sıcak tutarlar. Ayrıca hacim olarak daha az yer kaplarlar. O nedenle özellikle kışlık uyku tulumunuzu mutlaka mumya tipi seçin..

Yorgan Tipi Uyku Tulumu

Mumya Tipi Uyku Tulumu

3. UYKU TULUMU KONFOR SICAKLIĞINA KARAR VERİN.

Uyku tulumunu hangi mevsimde ve nerede kullanacaksınız? Karşılaşmanız muhtemel ortalama en düşük sıcaklık nedir? Ülkemiz için bu bilgileri, Meteoroloji Genel Müdürlüğü sitesinde, istatistikler bölümünde bulabilirsiniz.

http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx#sfU

Bu istatistiki verilerden, uyku tulumunu kullanacağınız bölge ve mevsimde ki  ORTALAMA EN DÜŞÜK SICAKLIĞI bulun.? Burada dikkat etmemiz gereken husus, referans olarak, ORTALAMA EN DÜŞÜK SICAKLIK değerlerini esas almaktır. Bölgede görülen uç değerleri değil… Örneğin Ankara’da Ocak ayı için ORTALAMA EN DÜŞÜK SICAKLIK – 3 C’dir. Ancak meterolojik kayıtların alınmaya başlandığı günden bugüne görülen en düşük sıcaklık ise – 21.4 C’dir. Arada ciddi bir fark vardır. Uyku tulumunu -21.4 C’ye göre almak çok mantıklı değildir. Çünkü çok büyük bir ağırlık ve fiyat farkı yaratır. Üstelik 100 yılda bir kez görülen ve büyük bir ihtimalle hiç bir zaman karşılaşmayacağınız bir soğuk için..

Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus irtifadır. Çünkü her 1000 metre irtifa artışında ısı yaklaşık 4-6 C düşer. Örneğin İdris Dağı (1992 metre) ile Ankara (870 metre) arasında yaklaşık 1100 metre irtifa farkı vardır. Bu nedenle Ankara için verilen ortalama en düşük Ocak ayı sıcaklığı olan – 3′ e, İdris dağı için bir – 6 derece daha ilave etmeliyiz. Yani Ankara İdris Dağında, Ocak ayında karşılaşmamız muhtemel ortalama en düşük sıcaklık – 9 C’dır. Buna bir 3-5 C derece arası emniyet payı  daha ilave edelim. Demek ki -12, -15 C lik konfor değeri olan uyku tulumu bizim için hem emniyetli, hem de konforlu olacaktır.

Uyku tulumları üzerinde genellikle 4 sıcaklık değeri yazdığını görürüz. Bunlar sırasıyla şunu ifade eder. (Avrupa EN 13537 standartları)         *

*** Üst Limit: Bir erkeğin kollar dışarıda ve başı açıkken terlemeden uyuyabileceği maksimum sıcaklıktır.

*** Konfor: Bir kadının, rahat bir yatış pozisyonunda üşümeden uyuyabileceği sıcaklığı ifade eder.

*** Düşük Konfor: Bir erkeğin kıvrılmış bir pozisyonda 8 saat uyanmadan uyuyabileceği en düşük sıcaklığı ifade eder.                  

*** Extreme: Bir kadının, lokal donmalar olsa bile 6 saat müddetle hayatta kalmasını sağlayacak en düşük sıcaklıktır. (Burada bahse konu erkek 25 yaşında, 1.73 boyunda, 73 kg., bahse konu kadın ise 25 yaşında 1.60 boyunda ve 60 kg. dır. Kadın erkek ayrımı yapılmasının nedeni de, erkekler kadınlara nazaran soğuktan daha az etkilenirler. Bu fark yaklaşık 5 C yi bulur. Kadın için konfor derecesi – 5 C olan bir uyku tulumunun erkek için konfor derecesi – 10 C’ dur gibi..)

DİKKAT! UYKU TULUMU SEÇİMİNDE BİZE REFERANS OLACAK SICAKLIK KONFOR SICAKLIĞIDIR. EXTREME SICAKLIKLARINA KAFANIZI HİÇ TAKMAYIN.

4. BÜTÇENİZİ BELİRLEYİN: Uyku tulumu da tıpkı çadır gibi temel malzemelerden biridir ve mümkün olan en iyisini almakta fayda vardır. Tüm bütçenizi gözden geçirerek, uyku tulumu için ayırabileceğiniz en yüksek parayı belirleyin. Diyelim ki bütçeniz de 300 TL.

ŞİMDİ İNTERNETTE DETAYLI BİR ARAŞTIRMA YAPARAK, KONFOR DEĞERİ -12, -15 C OLAN, MUMYA TİPİ, SENTETİK VE 300 TL. CİVARINDA FİYATI OLAN TÜM UYKU TULUMLARINI LİSTELEYELİM.

DETAYLI DEĞERLENDİRME:

1. BOYUNUZA GÖRE DEĞERLENDİRME:

Uyku tulumu içinde vücut sıcaklığımızla ısınırız. Boyumuzdan büyük bir uyku tulumu seçersek, özellikle ayak ucumuzda fazlaca boş yer kalır ve bu ısıtmamız gereken ekstra bir hacim demektir.  Bu nedenle pek çok marka uyku tulumu, 2 veya 3 boy olarak, ya da kadın-erkek olarak farklı ebatlarda üretilir. Şimdi listelediğimiz uyku tulumları ebatlarına bakıp, içlerinde ihtiyacımızdan büyük olanları eleyelim..

2. DOLGU MİKTARINA GÖRE DEĞERLENDİRME:

İster kaz tüyü olsun, ister sentetik olsun, uyku tulumu kalitesini belirleyen başat faktör dolgu miktarıdır. Kaz tüyü uyku tulumlarında dolgu, ”fill” olarak ifade edilir (800 fill gibi) ve bir ons kaz tüyünün kübik inç olarak kapladığı hacmi gösterir. Dolgu miktarı ne kadar yüksekse uyku tulumu kalitesi o kadar iyidir.

Sentetik uyku tulumları dolgusu ise ya kullanılan toplam dolgu malzemesi ağırlığı (1050 gr.gibi) veya gram/m2 olarak (200 gr/m2 gibi) ifade edilir. Bazen de 2×200 gr/m2 şeklinde ifade edildiğini de görebilirsiniz. Bu uyku tulumunun 2 katmanlı olduğu ve her bir katmanın metre karesinde 200 gr. dolgu malzemesi kullanıldığı anlamına gelir. Şimdi listelediğiniz uyku tulumlarını, dolgu kalitesine göre 1 ila 5 arasında bir notla puanlayın.

3. DIŞ KUMAŞA GÖRE DEĞERLENDİRME: 

Listelenmiş uyku tulumlarının dış kumaşını, suya dayanıklılık, nefes alabilirlik ve yırtılmazlık yönünden değerlendirin. Suya dayanıklı, nefes alabilir ve yırtılmazlık  değeri yüksek uyku tulumu tercih sebebidir. (Uyku tulumlarının bu özelliklerini internette bulmak genelde zordur.) Listelediğiniz uyku tulumlarını, dış kumaş kalitesine göre, gene 1-5 arasında puanlandırın.

4. ÜRETENCİ FİRMA AÇISINDAN DEĞERLENDİRME: Üretici firmaların önemli olma nedeni şudur. Dünyaca bilinen ve uzun yıllardır faaliyet gösteren NORTH FACE, MARMOT vb. firmalar güvenilirlik açısından kendini kanıtlamışlardır. Ayrıca dünyada ki en extreme şartlar için de üretim yaptıklarından çok gelişmiş bir teknolojileri vardır. Ürünleri gerekli testlerden geçirilmiştir. Bu nedenle uyku tulumlarını, üretici firma kalite ve deneyimine göre sıralayıp 1-5 arasında puanlayın..

LİSTELEDİĞİNİZ UYKU TULUMLARI ARASINDAN EN YÜKSEK PUANI ALAN 3 ADEDİNİ, NİHAİ DEĞERLENDİRMEYE TABİ TUTUN.

NİHAİ DEĞERLENDİRME:

Finale kalan uyku tulumları için internette son bir detaylı araştırma daha yapın. Bu uyku tulumlarını daha önce kullanan kişiler ne düşünüyor?  Bu değerlendirmeleri kişisel bloglar da ya da forum sitelerinde bulabilirsiniz. Eğer finale kalan uyku tulumlarından olumsuz yorumlar alan varsa onu eleyin.. Kafanıza yatan bir tanesini seçin.